Waarom we de wereld niet rond kunnen krijgen

frank meester – 2021

Mensen proberen hun leven te leiden volgens een bepaald “verhaal” of “project”, namelijk hun eigen beeld van hoe de wereld in elkaar zit en hoe ze daarin zouden moeten leven. En dat probeert iedereen consequent te doen. Maar de echte wereld is een grote chaos dus dat lukt niet altijd.

Wees blij, want je hoeft niet altijd consequent en consisten te zijn want in de werkelijkheid is niets logisch, zelfs onze eigen wiskunde is niet consequent. Wij zelf zijn dat al helemaal niet. We stoppen die inconsequenties zover mogelijk weg in hoekjes om dat te verbergen en soms lukt dat heel goed. En dat is helemaal niet erg. De kunst is om zo weinig mogelijk van die hoekjes te hebben met zo weinig mogelijk inconsequenties die we zo makkelijk mogelijk kunnen wegstoppen. Anders maken we het onszelf wel heel moeilijk.
hilarische voorbeelden:
1. “in lutjebroek scheert de kapper alleen alle mannen die zichzelf niet scheren – wie scheert de kapper?” Niet helemaal correct geformuleerd, moet zijn: “De kapper in lutjebroek scheert uitsluitend en alleen alle mannen in Lutjebroek die niet zichzelf scheren “. hij scheert dus geen mannen die ook zichzelf scheren.
2. Godel heeft bewezen dat je altijd een stelling kunt maken die zegt: “binnen dit wiskundig stelsel ben ik niet bewijsbaar” – is die stelling waar of onwaar? is een paradox
3. de volstrekt logische muziekleer met vaste toonafstanden heeft desondanks een “wolfskwintet” nodig omdat anders sommige tonen verschrikkelijk vals klinken en is dus niet consequent
4. Onze kalender en tijdsrekening is niet consequent want we hebben schrikkelsecondes nodig om hem aan de werkelijkheid aan te passen
5. ons rechtssysteem is niet consequent, want soms vinden we mensen meer of minder toerekeningsvatbaar en krijgen criminelen opeens een andere straf

Alles princoipieel consequent doorvoeren in rampzalig
3. Alleen Leven vanuit principes is rampzalig (“gij zult niet liegen” – maar wat als de Gestapo voor de deur staat en vraagt of je onderduikers hebt?)
4. Alleen leven vanuit pragmatisme (“utilitarisem”) is rampzalig (“twee brandende appartementen naast elkaar, je kunt alleen de 5 uit de ene of de ene persoon uit het andere appartement redden, je zou dus altijd die 5 redden, maar wat als die ene je moeder of je kind is?)
Dus Sartre heeft ongelijk met zijn existentialisme als hij zegt dat elke keuze voor de hele wereld zou moeten zijn. Anderen mogen best iets anders kiezen. Niet voor niets is Sartre’s boek over ethiek en moraal nooit verschenen.
en Kant heeft ongelijk als hij zegt dat wij het “Ding an Sich” niet kunnen kennen en dus niets weten. We kunnen niet ALLES van het ding an sich weten, maar toch best wel wat. Zo is het toch vrij aannemelijk dat dieren naarmate ze dichter bij ons staan ook vergelijkbare gevoelens hebben, ook al weten we dat nooit zeker. Behandel dieren dus ook een beetje met respect en een beetje menswaardig, maar voel je niet bezwaart als je ze wel opeet.

VRIJE WIL
Een compleet vrije wil zou de verantwoordelijkheid voor onze keuzes ondraaglijk zwaar maken, en iedere loser zou dat dus volledig aan zichzelf te danken hebben. Andersom zou het niet-bestaan van de vrije wil betekenen dat we nooit verantwoordelijk zijn voor wat we doen maar er dus ook geen invloed op kunnen uitoefenen. Allebei de uitersten zijn ondraaglijk. Laten we er van uitgaan dat we best wel een beetje vrije wil hebben maar ook niet volledig.

En het is ook helemaal niet nodig om zo consequent te zijn want:
a. “als iedereen zelfvoorzienend zou leven dan zou er veel te weinig ruimte op de planeet zijn” – dat is waar maar niet iedereen doet dat dus ga gerust dat toch doen, het helpt zeker
b. als ik niet vlieg gaat de wereld alsnog ten onder door al die andere mensen die wel vliegen, dus kan ik net zo goed ook vliegen want dan heb ik tenminste nog een leuke vakantie, zie de “tragedy of the commons”. Toch is dat onzin, want ik wil best wat voor een ander doen, mensen zijn namelijk ijdele kuddedieren die gevoelig zijn voor wat andere vinden en voor hun status dus heb ik helemaal niet zo’n leuke vakantie als ik alleen aan mezelf denk. En bovendien kan een klein groepje zo best wel het verschil maken door een ander voorbeeld te geven.
c. inconsequent zijn betekent je van perspectief wisselt en niet altijd in hetzelfde hokje past, Zoals een vogelbekdier.